وظایف دعا کننده برای اجابت دعا
وظایف دعاکننده این است که داعى به خاطر اطاعت از دستور خدا و امتثال فرمان او دعا کند چون او خودش دستور داده است که دعا کنید اگر محض دستور و اجازه او نبود هرگز کسى به خود جرأت نمى داد که دعا نماید، زیرا دعا در آن صورت مخالف قضا و قدر خدا بود.
این گونه دعا کردن در حقیقت نوعى رضا است نه مخالف رضا؛ کسى که به موارد رضا آشنا باشد و دعا را با آداب و شرایط انجام دهد خواهد فهمید که این گونه دعا قسمى از رضا است.
علامت این که دعایش براى اطاعت از فرمان خدا است این است که اگر دعایش مستجاب نشد و به مطلوب خود نرسید ناراحت
نشود که چرا دعایم مستجاب نشد؛ زیرا ممکن است استجابت دعاى او مشتمل مفسدهاى باشد که آن مفسده را احدى جز خداوند متعال نمى داند چنان که در روایت آمده است: گاهى بنده با حالت رقت بارى از خدا چیزى درخواست مى کند به طورى که ملائکه به حالت رقت بار او ترحم مى کنند و مى گویند:
خدایا! به این بنده مؤمنت ترحم کن و دعایش را مستجاب فرما! خداوند متعال مى فرماید: چگونه ترحم کنم او را به چیزى که به وسیله همان چیز به او ترحم نمودم؟ (اگر دعایش را مستجاب کنم و چیزى را که از من مى خواهد به او بدهم بر ضرر او تمام مى شود و من هم از باب ترحم بر او، دعایش را مستجاب نمى کنم).
بلى، اگر ناراحتى اش از مستجاب نشدن دعا به خاطر ترس از گناهانش باشد و احتمال دهد که ممکن است گناهان خودش سبب شده باشد که دعایش مستجاب نگردد در این صورت ناراحتى از مستجاب نشدن دعا عیبى ندارد. زیرا کمال مؤمن به این است که نفس خود را دشمن بدارد و آن را متهم کند و مورد نکوهش قرار دهد.
حتى اگر دعایش مستجاب گردید آن را دلیل بر خوبى خود و کرامت و قربش در نزد پروردگار قرار ندهد؛ زیرا ممکن است از جهت بغض و عداوت خداوند متعال و ناراحت شدن خدا از صداى او و اذیت شدن ملائکه از بوى دهان او است که ملائکه از خدا درخواست نمودند که دعاى این شخص را زود مستجاب کن که بوى دهانش ما را اذیت مىکند و خدا زود دعاى او را مستجاب کرده است.
همچنان که گاهى سبب تاخیر اجابت دعا، محبت خدا و ملائکه است. چون ملائکه از صداى او خوششان مىآید و از مناجات او لذت مىبرند از خداوند متعال درخواست مى کنند که خدایا! استجابت دعاى این بندهات را به تاخیر انداز. این مضمون در اخبار وارد شده است[1].
پس مؤمن باید همیشه بین رجا و خوف باشد زیرا قوام اعمال و انزجار از معاصى و رغبت در طاعات به رجا و خوف بستگى دارد.[2]
[1] امام صادق علیه السلام فرمود: بندها ى دعا مى کند و خداوند عز و جل به دو فرشته که موکل انسانند یا دو فرشته دیگر مىفرماید: من دعاى او را به اجابت رساندم ولى حاجتش را نگهدارید زیرا که من دوست دارم صداى او را بشنوم، و بندهاى هم هست که دعا مىکند و خداوند تبارک و تعالى مىفرماید: زود حاجتش را بدهید که از صدایش بدم مى آید.
« اصول کافى کتاب دعا باب تاخیر اجابت دعا حدیث 3»
[2] شهید ثانى، زین الدین بن على، آرام بخش دل داغدیدگان، یا، مسکن الفؤاد
حرف نو
